Zirkon taş nedir, pırlanta ile arasındaki farklar nelerdir? Detaylı karşılaştırmayı keşfetmek için hemen okuyun!
Zirkon kelimesi Farsça’da ‘’altın renkli’’ anlamına gelen ‘’zargun’’ kelimesinden gelmektedir. Zirkon, yeryüzündeki en eski mineraldir. Bu doğal taşın rengi kırmızımsı veya kahverengidir ama ısıtıldığında yeşil, mavi, sarı ve saydam renklere dönüşebilir. Pırlantaya yakın taş olduğu için karıştırılabilir ama esasen farklıdır. Zirkon taş genellikle Avustralya’da bulunmakla beraber Kamboçya, Madagaskar, Kanada, Ukrayna, Sri Lanka ve Tayland’da bulunur. Dünyanın en eski zirkon tanesi ise Avustralya’da 4,4 milyar yıl yaşındadır! Mücevherat dünyasında değerli taşları merak eden herkes zirkonu merak eder. Peki gerçekte zirkon taş nedir?
Zarif bir estetiğe sahip olan zirkon taşı, zirkonyum silikat yapısına dayanan değerli bir mineraldir. Doğada genellikle kristal formda bulunur ve çeşitli renk tonlarıyla karşımıza çıkar. En yaygın renkleri arasında kahverengi, kırmızı, sarı, yeşil, mavi ve şeffaf çeşitler yer alır. Işığı kırma yeteneği sayesinde etkileyici bir parlaklık kazanır ve bu özellik, onu mücevherat yapımında popüler kılar. Özellikle renksiz zirkon, elmasla olan benzerliği nedeniyle bazen elmas alternatifi olarak değerlendirilmiştir; ancak sertlik açısından elmasın gerisindedir. Magmatik ve metamorfik kayaçlarda oluşan bu taş, jeologlar tarafından Dünya'nın yaşını belirlemede de kullanılmaktadır. Parlaklığı sayesinde hem takı tasarımında hem de endüstriyel alanda tercih edilen bir taş olan zirkon, bazı kültürlerde koruyucu ve iyileştirici özellikleriyle de tanınır. Ağrıları hafiflettiği ve bağışıklık sistemini güçlendirdiği düşünülmektedir. Negatif enerjileri uzaklaştırdığı, zihinsel berraklık sağladığı ve duygusal denge oluşturduğu inancı yaygındır. Estetik güzelliğinin yanı sıra sunduğu enerji ile de rahatlama ve huzur hissi verir. Eski dönemlerde bilgelik sembolü olarak kabul edilen zirkon, bireylerin duygusal acılarını geride bırakmalarına ve hayatlarındaki eksiklikleri doldurmalarına yardımcı olur.
Zirkon ve pırlanta, görünüm açısından benzerlik gösteren ancak yapısal, fiziksel ve maddi özellikleri bakımından oldukça farklı iki taş türüdür. Bu farklılık, öncelikle köken ve kimyasal yapılarında başlar. Zirkon (ZrSiO4) doğal bir mineralken, pırlanta ise karbondan (C) oluşan işlenmiş bir elmas formudur. Zirkon, metamorfik ve magmatik kayaçlardan meydana gelirken, pırlanta doğada yüksek basınç ve sıcaklık altında milyonlarca yıl süren bir süreçle oluşur. Zirkon, pırlantaya kıyasla çok daha uygun fiyatlıdır. Doğal bir taş olmasına rağmen, nadirliği ve dayanıklılığı elmas kadar yüksek olmadığından maliyeti düşüktür. Öte yandan, pırlanta nadirliği, sertliği ve kültürel değeri nedeniyle çok daha pahalıdır; fiyatı 4C (kesim, berraklık, renk, karat) kriterlerine göre belirlenir. Zirkon, daha yoğun bir yapıya sahip olduğu için aynı boyuttaki bir pırlantadan daha ağırdır. Pırlantanın yoğunluğu ise daha düşüktür, bu da onu daha hafif kılar.
Zirkon, daha kolay çizilebilen ve köşeleri ile yüzeyleri aşınmaya yatkın bir taştır. Sert yüzeylere sürtünmesi veya yanlış saklanması durumunda, uzun süreli kullanımlarda matlaşma veya parlaklığını kaybetme gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Bu nedenle, dikkatli bir bakım gerektirir. Eğer dikkatli bir şekilde kullanılırsa, küpe gibi daha az temas eden takılarda tercih edildiğinde yıllarca güzel kalabilir. Pırlanta ise son derece dayanıklıdır ve nesiller boyunca (50-100 yıl) kullanılabilir, bu nedenle günlük takılar için idealdir. Zirkon taşı, neme ve parfüm, deterjan gibi kimyasallara karşı hassas olabilir ve düzenli temizlik gerektirir. Orta vadeli bir kullanım için uygundur ve 5-15 yıl arasında kullanılabilir.
Zirkon, doğada kahverengi, kırmızı, yeşil, mavi, sarı veya şeffaf olarak bulunabilen bir taş olmasına rağmen genellikle hafif sarımsı veya kahverengi tonlar taşır. Bu taşın rengi, ısı işlemleriyle değiştirilebilir ve yeşil ile mavi renkli olanları "starlight" olarak adlandırılır. Pırlantalar arasında ise renksiz olanlar en değerli kabul edilir; ancak elmaslar doğal olarak sarı, kahverengi ve pembe gibi renklerde de bulunabilir. Renksizlik (D-Z skalası) pırlantanın değerini artıran bir faktördür. Zirkon, yüksek refraksiyon indeksi (1,93-2,01) sayesinde parlak bir görünüme sahiptir ve ışığı güzel bir şekilde yansıtır. Ancak, renkli ışık yansımaları pırlantaya göre daha azdır. Pırlantanın parlaklığı daha yüksektir ve bu, ona o ünlü gökkuşağı efektini ve eşsiz ışıltısını kazandırır. Pırlantanın kesim kalitesi de bu farkı daha belirgin hale getirir. Zirkon taşının yoğunluğu ise 4.6-4.7 g/cm³'tür.
Zirkon Mohs sertlik skalasında 6,5-7,5 ölçeğinde yer alırken elmas yani pırlanta 10 derecededir. Yani doğadaki en sert maddedir ve çizilmesi neredeyse imkansızdır ve bu dayanıklılığı onu mücevheratta eşsiz kılar. Zirkon da dayanıklıdır ama günlük kullanımda dikkat gerektirir.
Ayırt etmek için bazı basit testler bulunmaktadır. Zirkon, nefes testi uygulandığında buğulanır ve bu buğu uzun süre kaybolmaz; oysa pırlanta buğulanmaz ya da buğu çok hızlı bir şekilde dağılır. Ayrıca, zirkonun kenarları mikroskopla incelendiğinde hafif yuvarlak görünebilirken, pırlantanın kenarları keskin bir yapıya sahiptir. Bir diğer ayırt edici özellik ise çift kırılma olayıdır. Zirkon, ışığı çift kırar; bu da “birefringence” olarak adlandırılır. Bu nedenle, yakından incelendiğinde içindeki yansımalar çift olarak görülebilir. Pırlantada ise böyle bir durum söz konusu değildir.
Bu yazıda pırlanta ve zirkon arasındaki farklar aydınlatılmaya çalışıldı. Kısacası, zirkon uygun fiyatlı ve parlak bir alternatif olsa da pırlanta kadar dayanıklı, nadir ve ışıltılı değildir. Pırlanta, hem fiziksel özellikleriyle hem de prestij değeriyle üstünlük sağlar. Eğer takı almayı düşünüyorsanız ve bütçeniz sınırlıysa zirkon iyi bir seçenek olabilir; ama uzun ömürlü, nesilden nesile aktarılacak bir şey istiyorsan pırlanta daha uygundur. Dilerseniz, Makdis Pırlanta’nın pırlanta tasarım yüzükler ve alternatiflerine bakabilirsiniz.
0543 334 53 33
Facebook'ta Paylaş
WhatsApp'ta Paylaş
Twitter'da Paylaş
Pinterest'te Paylaş
Bir yanıt yazın
E-posta adresiniz yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmiştir.